Edgar Allan Poe’nin ‘Kara Kedi’ öyküsüne göstergebilimsel bir yaklaşım


Özet Görüntüleme: 467 / PDF İndirme: 397

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8092307

Anahtar Kelimeler:

Yazınsal göstergebilim, Edgar Allan Poe, Kara Kedi, anlatı çözümlemesi, Greimas

Özet

Çalışma öncelikle Edgar Allan Poe’nun ünlü korku öykülerinden “Kara Kedi” adlı anlatısını yazınsal göstergebilim çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma açısından yazınsal göstergebilimin bir çözümleme yöntemi olarak hikâyenin olabildiğince çok ince detayını ortaya çıkaracak kadar kapsamlı olduğuna inanılmaktadır. Ayrıca bu yöntem, hikâyenin yapılandırılmasını ve Poe'nun yazarlık özelliklerinin daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. Çözümleme, göstergebilimsel yöntemin varsayılan üç anlam katmanına uygulanmasını gösteren üç adımdan oluşmaktadır. İlk inceleme alanı söylem düzeyidir. Bu düzeyde anlatının kurucu unsurlarından aktörler, aktörlerin tematik rolleri, uzam ve son olarak zaman olgusu çözümlenmiştir. İkinci aşamada anlatı düzeyi çözümlemesi yer almaktadır ve metin kesitlere ayrılarak anlatılan olayların formülasyonu ortaya konulmuştur. Son olarak derin düzey çözümlemesi, oyuncuların olay örgüsünün başından sonuna kadar geçirdiği dönüşümleri içermektedir. Üç aşamalı göstergebilimsel analizden elde edilen bulgular, baştan sona kadar anlatıda karakterler, uzam ve zaman ile ilgili dönüşümlerin iyiden kötüye, yaşamdan ölüme veya aydınlıktan karanlığa doğru gerçekleştiğini ortaya koymaktadır. Bu durum ise Poe’nun bir korku duygusu yaratmayı başarmak için kullandığı araçlara ışık tutmaktadır.

Referanslar

Benjamin, F. F. (2004). Poe and the gothic tradition. In K. J. Hayes, The Cambridge Companion to Edgar Allan Poe (pp. 72-91). Cambridge University Press.

Budniakiewicz, T. (1992). Fundamental of story logic: Introduction to Greimassian semiotics. John Benjamins Publishing Company.

Fludernik , M. (2009). An introduction to narratology (Patricia Häusler-Greenfield and Monika Fludernik, Trans.). Routledge.

Greimas, A. J. (1966). Semantic structurale. Larousse.

Greimas, A. J. (1988). Maupassant: The semiotics of text (Paul Perron, Trans.). John Benjamin Publishing Company.

Greimas, A. J. (1989). On meaning. New Literary History, 20 (3), 539-550.

Greimas, A. J., & Courtes, J. (1982 [1979]). Semiotics and language: An analytical dictionary. Indiana University Press.

Günay, V. D. (2013). Metin Bilgisi [Information of text]. Papatya Bilim Publishing.

Günay, V. D. (2018). Bir yazınsal göstergebilim okuması Kuyucaklı Yusuf [A literary semiotic reading of Kuyucaklı Yusuf]. Papatya Bilim Publishing.

Hawkes, T. (2004). Semiotics and structuralism. Routledge.

Hebert, L. (2020). An Introduction to applied semiotics: Tools for text and image analysis. Routledge.

Jahn, M. (2017). Narratology: A guide to the theory of narrative. English Department, University of Cologne.

Kalelioğlu , M. (2018). A literary semiotics approach to the semantic universe of George Orwell’s Nineteen-Eighty-Four. Cambridge Scholars Publishing.

Kalelioğlu, M. (2020). Yazınsal göstergebilim: Bir kuram bir uygulama [Literary semiotics: A theory and a practice]. Seçkin Publishing.

Kıran, A. E. (2004). Göstergebilim ve yazınsal çözümlemeler [Semiotics and literary analysis]. In N. Öztokat, Disiplinlerarası ortam ve yöntem sorunları [Interdisciplinary environment and methodological issues] (pp. 50-61). Multilingual.

Martin, B., & Ringham, F. (2000). Dictionary of semiotics. Cassell.

Poe, E. A. (2021, 12 23). “The black cat.” Retrieved 10 October, 2021, from https://www.ibiblio.org/: chromeextension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/viewer.html?pdfurl=https%3A%2F%2Fwww.ibiblio.org%2Febooks%2FPoe%2FBlack_Cat.pdf&clen=82267&chunk=true

Rifat, M. (2011). Homo semioticus ve genel göstergebilim sorunları [Homosemioticus and general problematics of semiotics]. Yapı Kredi Publishing.

Rifat, M. (2014). Göstergebilimin ABC’si [ABC of semiotics]. Say Publishing.

Schmid, W. (2010). Narratology: An introduction (Alexander Starritt, Trans.). De Gruyter.

Shmoop Editorial. (2021). Retrieved November, 2021, from https://www.shmoop.com/study-guides/literature/black-cat-poe

Yayınlanmış

30-06-2023

Nasıl Atıf Yapılır

BÜYÜKKARCI, O. (2023). Edgar Allan Poe’nin ‘Kara Kedi’ öyküsüne göstergebilimsel bir yaklaşım. TAMGA-Türkiye Göstergebilim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26–50. https://doi.org/10.5281/zenodo.8092307

Sayı

Bölüm

Makaleler